193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda düzenlemeler öngören tasarı TBMM genel kurulunda 21.11.2019 tarihinde kabul edildi. Bu değişiklik ile Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi mükellefleri için oldukça önemli düzenlemeler bulunmaktadır. Söz konusu kanunun 13 ve 14. Maddeleri ise binek otomobillerin giderlerine yönelik olarak sınırlar getirmektedir. Önceki uygulama göz önüne alındığında dört sınırlama dikkatimi çekmiştir. 1- Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 TL’lik kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir.

Örnek : ABC A.Ş. aylık 10.000 TL + Kdv bedelle kiraladığı X marka aracın sadece 5.500 TL + Kdv’lik kısmını gidere yazabilecek. Önceki uygulamada herhangi bir sınırlama bulunmuyor. 2- Binek otomobillerinin iktisap bedeline ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 140.000 TL’lik kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. ABC A.Ş. ÖTV ve KDV dahil 1.000.000 TL değerinde bir binek araç aldığını varsayalım. Aracın Vergisiz Bedeli 529.661 ÖTV Tutarı 317.797 KDV Tutarı 152.542 Vergiler Toplamı 470.339 Önceki uygulamada 470.339 TL’nin tamamı gider yazılabilirken yeni düzenleme ile sadece 140.000 TL’lik kısmı gider olarak yazılabilecektir.

3- Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin, (yakıt, bakım-onarım vs.) en fazla % 70’i indirilebilecektir. İndirilebilecek giderlerin neler olduğu açık değildir. Örneğin sigorta gideri, bakım onarım gideri, köprü geçiş ücretleri de bu kapsamda mı değerlendirilecektir. Bu konular; uygulama tebliği ile açıklığa kavuşturulmalıdır. Önceki uygulamada böyle bir sınır bulunmamaktadır. 4- Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.000 TL’yi, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 300.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı, gider yazılabilir.

Bu sınırlama ile, sıfır araç alımlarında 140.000 TL ÖTV artı KDV doğrudan gider yazılıyor ise 160.000 TL özerinden amortisman ayrılabilir. ÖTV artı KDV de maliyete eklenecek olur ise 300.000 TL üzerinden amortisman ayrılabilecektir. İkinci el araç alımlarında ise 300.000 TL’ye kadar olan tutar üzerinden amortisman ayrılabilecektir. 500.000 TL’ye de araç alınsa yalnızca amortismana tabi tutulabilecek tutar 300.000 TL olacaktır. Bu kısıtlamaların asıl amacının Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmeye ait araçları kendi iş ve işlemlerinde de kullanıldığı düşünülmesidir.

Ahmet DOĞAN
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir